Startpagina

Wijsheid is een redelijk abstract begrip, maar hoe verkrijg je het, en wat kun je ermee?
Wijsheid is zien hoe het (werkelijk) is. De absolute werkelijkheid is zoals ze werkelijk is, en de relatieve werkelijkheid is zoals jij en ik die zelf ervaren.
Ze zijn echter altijd tegelijkertijd aanwezig. Als je zicht hebt op deze twee aspecten, heb je minder de neiging je te vereenzelvigen met je eigen, beperkte werkelijkheid.
Verlies je niet in je persoonlijke realiteit, dat geeft ruimte in je geest en handelen.

Het trainen van bewustzijn en aandacht.
We zijn gewend om direct te reageren vanuit wat we ervaren. Maar pas als je je bewust bent dat je waarneemt, kun je door reflectie patronen in je gedrag en de resultaten daarvan gaan herkennen.

Wijsheid is zien dat omstandigheden feitelijk zijn, maar dat je ervaring ervan een persoonlijke smaak en kleur heeft. Wellicht ben je belend met het psychologische fenomeen, 'projectie'- je projecteert jouw eigen werkelijkheid, jouw film, bestaande uit alerlei ideeën, beelden en ervaringen en conconclusies uit je verleden- op het scherm van de werkelijkheid.

Hiermee kleur je de neutrale omstandigheden en maak je er een persoonlijke versie van. Je kunt dit fenomeen herkennen in de neiging die jijzelf en anderen hebben om gelijk te krijgen.
Wissel ervaingen uit, maar ga er niet over in discussie.

In alle levensomstandigheden is juist oordelen en handelen een hele kunst. Dit is mogelijk als je een helder inzicht hebt ontwikkeld. Wijsheid moet in je visie aanwezig zijn en in je eigen gedrag tot uiting komen. Dat dit nog niet meevalt zie je aan de hoeveelheid mensen die wel wijsheden verkondigt, maar ze niet in praktijk brengt.

Ook al verlang je naar definitieve antwoorden, wijsheid vertelt je dat bestaande universele en tijdloze waarheden waardevol zijn, maar dat jij op ieder moment je eigen antwoord moet geven binnen je actuele situatie. Je huidige situatie stelt je als het ware de vragen: 
Wie ben ik in deze situatie, wat wil ik in deze situatie en wat doe ik in deze situatie?

Wijsheid is weten dat je eigen ervaring het resultaat is van de wisselwerking met je omgeving en van je eigen aandeel daarin.
De manier waarop je de werkelijkheid kleurt; komt voort uit de wisselwerking tussen jou en je omgeving. Stel, ik ben in gesprek en de ander zegt iets waar ik sterk op reageer en ik schiet in de verdediging omdat ik me onrechtvaardig behandeld voel. Ik neem het persoonlijk en begin met te verdedigen.
Belangrijk is dat de ande, wel degelijk de 'aanleiding' biedt voor mijn reactie, maar er verder niet de 'oorzaak' van is. De echte oorzaak is mijn eigen gevoeligheid voor onrechtvaardig behandeld worden. Kennelijk heb ik daar in het verleden minder prettige ervaringen mee gehad.

Wijsheid is inzicht in het belang van perceptie bruikbaar maken voor anderen. Wijsheid is een houding die haar meerwaarde ontleent aan bruikbaarheid voor anderen(en jezelf). In mijn persoonlijke hiërarchie staat wijsheid die anderen helpt om hun perceptie bewust ter hand te nemen bovenaan. Dit inzicht is de basis van alle mogelijke verandering van perspectief. Zonder de mogelijkheid om de waargenomen 'feiten' van hun persoonlijke werkelijkheid te veranderen is iedereen gevangen in een individuele en beperkte visie. Anders gezegd, als iemand niet over een visie of concept beschikt dat de mogelijkheid  tot bevrijding uit zijn of haar beperkte perceptie in zich draagt, dan blijft diegene vastzitten in die beperkte werkelijkheid.

Het idee van de twee werkelijkheden biedt de mogelijkheid deze beperking te doorbreken o.a via meditatie.